Farming Language in Sri Lanka
-
Introduction
Sri Lankan peoples have long history working with agricultural sector. It has been enriched with their main religion, Buddhism. Therefore, farmers of Sri Lanka use their own distinct language which is commonly used in the field. All of these farming language words are in Sinhalese. Some of the words are diminishing. People of Sri Lanka must protect those words for the future generation. This page is to dedicate to written down the farming words in Sri Lankan agriculture.
-
Farming Language and examples of its usage in Sri Lanka Sinhala usage Meaning in English “ආ......ගොයියෝ කොහෙද මේ බැහැරක්ද?” Oh farmer! Are you going some where? “කෝ ගනින් උදළු කෙටිය මෙහාට” Please give me mamoty here “මේ සැරේ බොල් වී වැඩියි වගේ” At this time, huge losses due to paddy seeds with inside empty paddy seeds “මේ වරෙල්ලා අරුව මුදුන් කරපල්ලා” Come and stack paddy seeds. “ඔය අක්කියාල් ටික පරිස්සමින් ඇරන් තියපල්ලා” Please keep this part for the godsafely “අනේ දෙයියනේ අක්වරුවවිශාලයි නේද?” My god! huge leap of inside empty paddy seed “ඔය අක්ලීය හොදට බැඳපන්” Please tie-up the rod placed on the poles kept to be touched by farmers when they are threshing byfoots “අගස් දානය හෙට නේද?” New rice ceremony is in tomorrow? isn’t? “අටුව කඩළ පුටුව හැදුවා වාගේ” It seems as building a chair by braking large box used to store paddy seed "ඔය අතලයට වතුර ටිකක් දාපන්" Pour water into that small pot “මාමා ලෙස්සා වැටීමෙන් අත්මල්ලේ තිබුන වී ටික බිම හැලුනේය” Paddy seeds which was in the small box on uncle’s hand has been fallen when he falls down on the ground. “අමුඩය ගහගෙන සුනංගු නොවී ලියද්දට බැහැපන්” Please come to the paddy field with loin cloth soon. “ඔය අම්බරුවෝ මෙහෙට දක්කන් වරෙන්” Pease take buffaloes here. “අපි පොඩිකාලේ ඉපනැල්ලේ සෙල්ලම් කෙළෙමු” We played on the remaining part of paddy trees on the field after harvesting. “භය වෙන්න එපා ඔය ගවයා ඉහ දෙන්නේ නැහැ” Don’t be afraid that buffalo does not fight with you. “අපි බත්ටික කොටා බාන්න සෙවනක් සොයා ගියෙමු” We looked for a shade place eat rice. “ඔය ඇහෙන්නේ බණ්ඩියාගේ කොලුවාගේ අඬහැරයනේ” That sound isBandiaya’sson who sing at threshing of paddy. “කුඹුරු නොමැත්තෝ ඇත්තන්ගේ කුඹුරු අඳයට වගා කරයි” Landless farmers cultivate paddy on the agreement with land loads to give back an agreed part of paddy yield after harvesting. “ඔය අරක්පොල උදලුගාල දානව හොදයි” It is better to weed this threshing field. “මේ අරක් පොල්ගෙනියන්න කපුමහතා ලබන සතියේ ඒනවාලු” The priests of the temple (Devala) will come next week to carry coconuts assign to deity. “ මුක්තා මුලින්ම තියල හිටපන්”Please place the (special) stone at middle of the threshing field. “කව්ද ඊලගට ගොන් ගහන්නේ!” Who is the next person to chase buffaloes on the threshing field. “වී කොච්චර තියෙනවද කියල මේ කුරුණියෙන් මැනල මට කියන්න” Measure the paddy seeds with this boll and tell me how much is? “ගෙනා ඇඹුල කාල හිටියනම් හොදයි නේද?” That is good time to have the meal, brought to threshing field. “මේ දවස්වල ගමේ හැමතැනම කොලදින් ඒ නිසා හැමෝටම නිදහසක් නැහැ” All are busy in these days due to paddy harvesting. “කොල බඳින්න දන්න කෙනෙක් කළොත් නේද හොද” It is better to be done by some one who knows to tie-up bundle of paddy trees. “දැන් තමයි පටන් ගත්තේ තවම කොල එලනවා ඇති” Threshing of paddy harvesting has just started. Still, they are putting harvested paddy plants into threshing field. “කාටු ගෑවිලා ඇඟ කහනවා” Body is scratched due totouching of rubbish parts those come out of straws. “ඔය කලාතයාට වැඩිය ගහන්න එපා” Don’t beat more to the buffalo who is going at the last place in the row. “මම කියුවා ඒ ගොල්ලන්ට ගෙදර යන්න කියලා” I told those crowd to go home. “ඉස්සර ගමක නම් ගොවිරාළ ලා තමයි වැඩි” Majority of an old village are farmers. “ගොම් පස් හොද පොහොරක්” Cow-dung is a good fertilizer. ““ඔය නියර දිගේ යන්න එපා තවම වේලිලා නැහැ” Don’t go along the boundary of paddy field as it is still not hard. “පතහ ලඟ කුඔුරේ නෙළුම් කයියට මං යනවා යැයි අම්මා කීවාය” Mother told that she will go to attend in replanting in the paddy field near the pool. “සිහින් පොද වැස්සට අපි කමතේ පැලට ගියෙමු” We went to the hut at threshing field when it was drizzling. “ඔය බැත ටික ගොඩ ගහපන්” Please gather the paddy seeds. “මෙතැන වී බුසල් කීයක් තියෙනවද?” How many Busal(1 Busal = 80 perch) of paddyseeds in this place. “ශ්රී ලංකාවේ වියලිකලාපයේ බොහෝ ගැමිගෙවල් වල වී බිස්සක් දක්නට ලැබේ” A paddy bin that is made of materials such as canes can be seen in more houses in dry zone of Sri Lanka. “ගොවියෝ කොල පෑගීමට කලින් කමත බොල්තැබීමට යුහුසුලු වෙති.” Farmers eager to sweep the threshing field before threshing harvesting. “ගොවියෝ සකසා ගත් බැත කමතේදීම රාසි කරන්නේ ගෝනිවලට දැමීම පහසු කරණු සදහාය.” Farmers gather paddy seed at the threshing field in order to collect them into sacks. “ඔය හරකා බාන ලෙහලා දමන්න” Please free that couple of buffalo. “ගොවියෝ නොඉවසිල්ලෙන් බලා සිටින්නේ මුත්තෙට්ටුව ගෙනෙන දිසාව දෙසය.” Farmers are eagerly looking at bringing the lunch. “මී අම්බරුවා ලමයෙකුට අනින්න පැන්නේය” A buffalo jumped toward a lad to attack him. “ඔය මුදුනාට ගහන්න එපා” Don’t beat to the buffalo who is going nearest to the pole or the first in the row in threshing field. “මේ අවුරුද්දේ වී ලාස් කීයක් වැපුරුවාද?” How many Las (1 las = 8 perch) of paddy seeds have been sown this year. “ලාභයි, දෙකයි, තුනයි......... තාත්තා වී ගොඩ ලාසෙන් මැන්නේය.” Farther measure the paddy seeds with las by counting as labay (instead of one), two, three, ………. so on. “කුඹුරේ වතුර රඳවා ගැනීමට ගොවිරාල වක්කඩ බැන්දේය” The gap which kept in boundary of paddy field to drain water from it to another was closed by the farmer to secure water in the field. “සර්වාලයක් ඇඳගත් ගොවියා උදැල්ලක් අතැ’තිව පැමිණියේය” A farmer with a short trouser came to paddy field with mamoty. “මැඩුවන් ගොඩේ පෙරලෙන්න එපා ඇඟ කසයි.” Don’t lay in the heap of straw, it will scratch your body. “කිරිබණ්ඩා අතුරුකොටන්න හරි දක්ෂයා.” Kiribanda is skillful man to till the ground with mamoty with others in a row and together.